Şişkinlik hissi sık karşılaşılan karmaşık bir belirtidir. Patofizyolojisinde gaz birikimi, visseral hassasiyet, motor düzensizlik ve mikrobiyota rol oynar. Evde diyet, nefes, stres yönetimi gibi basit yöntemlerle genellikle hafifletilebilir; ancak alarm bulguları varsa mutlaka doktor kontrolü gereklidir.
Şişkinlik, karında doluluk hissi, basınç veya gaz birikimiyle kendini gösteren subjektif bir belirtidir. Çoğu zaman karın genişlemesi (distansiyon) eşlik edebilir; ancak bazı kişiler sadece doluluk hissi yaşar .
• Hava/gaz birikimi: İntestinal bakterilerin karbonhidratları fermente etmesi sonucu fazla gaz oluşur.
• Visseral aşırı hassasiyet: Duyusal hassasiyeti yüksek bireylerde düşük miktarda gaz birikimi bile rahatsızlık yaratabilir.
• Abdomino frenik dissinerji: Diyaframın anormal kasılmasıyla karın ön duvarı gevşer; bu da şişkinliği görünür hale getirir.
• Mikrobiyota dengesizliği: Fonksiyonel şişkinlikte bağırsak mikrobiyotasının bozulduğu ve gaz üretimini artırdığı düşünülmektedir.
Gıda intoleransları, SIBO (İnce bağırsak bakterilerinin çoğalması), IBS (irritabl barsak sendromu), fonksiyonel kabızlık/dispepsi gibi fonksiyonel bozukluklar, Hormonlar ve stres (özellikle regl dönemi öncesi), organik nedenler (Çölyak hastalığı, pankreas yetmezliği, gastroparezi, asit birikimi, obstrüksiyon, tiroid bozukluğu)
• Düşük karbonhidratlı diyet: Gaz oluşturan karbonhidratlardan kaçınarak semptomlar azaltılabilir
• Yavaş yemek ve hava yutmayı önlemek: Gaz birikimini azaltabilir .
• Diyafram nefesi egzersizleri: Abdomino frenik dissiinerjiyi düzenleyebilir.
• Probiyotik/prebiyotik takviyeler: Mikrobiyota dengesine katkı sağlayabilir .
• Stres yönetimi: Bilişsel davranışçı terapi, hipnoterapi ve gevşeme teknikleri faydalı olabilir.
• Şişkinlik, ağrı, kilo kaybı, kanlı dışkı veya ani distansiyon gibi alarm belirtilerle birlikteyse
• Farz edilen fonksiyonel nedenler tedaviye rağmen geçmezse ve semptomlar günlük yaşamı etkiliyorsa
• Devam eden eşlik eden ishal, kabızlık, kusma, iştahsızlık veya demir eksikliği gibi bulgular varsa detaylı değerlendirme gerekebilir.
Kaynaklar
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3264926/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3816178/
3. https://www.mayoclinic.org/medical-professionals/digestive-diseases/news/understanding-and-managing-chronic-abdominal-bloating-and-distension/mac-20511032
4. https://www.mdpi.com/2076-2607/12/8/1669
5. https://journals.lww.com/ajg/fulltext/2023/01000/abdominophrenic_dyssynergia__a_narrative_review.15.aspx
Sağlığınızı, rahatlığınızı ve zamanınızı önemsiyoruz.
Seçkin tıp uzmanlarından (Tıp doktorları, cerrahlar ve akademisyenler) oluşan komitemiz sağlık durumunuzu görüşüp değerlendirerek size görüş sunarak en doğru tanı ve uygun tedavi için sizi yönlendirir.