Burun kanaması, burun içindeki dokulardan kan gelmesi anlamına gelir. Genellikle bir burundan veya nadiren her iki burundan da akabilir. Kanamanın kaynağı, genellikle burun içinde yer alan zengin damar ağıdır.
• Anterior epistaksis: En yaygın tip. Burun septumunun ön bölgesi (Kiesselbach pleksusu) gibi yüzeysel damarlardan kaynaklanır.
• Posterior epistaksis: Daha derindeki ve arteriyel damarlardan (örneğin sphenopalatine arter) kaynaklanır, genellikle daha şiddetli olur.
• Lokal Faktörler; kuru hava, travma, burun ve sinüs enfeksiyonları, deviye septum, uzun süreli nazal sprey kullanımı şeklinde sayılabilir. Özellikle çocuklarda yabancı cisimler akılda tutulmalıdır.
• Toksinler & İrritanlar; kimyasal maddeler (amonyak, benzin, sigara dumanı), kokain gibi burun içi uygulanan uyuşturucular mukozayı incelterek kanama riskini artırır .
• Sistemik Nedenler; kanama eğilimi (kan sulandırıcı ilaçlar, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, trombosit fonksiyon bozuklukları), yüksek kan basıncı- hipertansiyon (genellikle tek başına neden olmasa da, kanamanın uzamasına katkı sağlar), kronik hastalıklar: (lösemi, hepatik yetmezlik gibi), vasküler malformasyonlar ve tümörler.
• Şiddetli veya durdurulamayan kanamalar, özellikle 20 dk’dan uzun sürerse veya bir bardak kan kaybına eşdeğerse .
• Tekrarlayan ve sık burun kanamaları; özellikle pıhtılaşma bozukluğu, tümör ya da HHT gibi durumların dışlanması için değerlendirilmelidir .
• Eşlik eden belirtiler: Anemi, halsizlik, yüz veya burun tümörleri, hemoptizi (kan kusma) .
• Oturur pozisyona geçin ve hafif öne eğilin – kanın boğaza kaçmasını önleyin.
• Burun deliklerini yumuşak kısmından bastırarak 10 15 dakika sıkıca tutun.
• Soğuk kompres: Burun üzerine buz veya soğuk bez koymak damarları daraltmaya yardımcı olur .
• Yüzeysel kanama durursa: Burnu temiz tutun, sümkürme ve burun karıştırmadan kaçının.
• Nemlendirin: Evde nemlendirici ya da deniz suyu içeren burun spreyleri ile mukozayı koruyun .
• Koruyucu önlemler: Koruyucu gözlük veya maske kullanarak kızgın hava, kimyasal duman vb. irritanlardan uzak durun.
• Basit yöntemlerle durmayan şiddetli kanamalarda: damar yakma (koterizasyon) veya tampon yerleştirme.
• Posterior kanamalarda cerrahi müdahale, balon tampon ya da embolizasyon gerekebilir.
• Bu durumlar genellikle bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanı tarafından değerlendirilir.
Kaynaklar
1. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/13464-nosebleed-epistaxis
2. https://www.mayoclinic.org/symptoms/nosebleeds/basics/causes/sym-20050914
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK435997/
4. https://www.webmd.com/first-aid/causes-nosebleeds
5. https://www.health.harvard.edu/a_to_z/nosebleed-epistaxis-a-to-z
6. https://emedicine.medscape.com/article/863220-overview
7. https://www.merckmanuals.com/home/ear-nose-and-throat-disorders/symptoms-of-nose-and-throat-disorders/nosebleeds
8. https://www.medicalnewstoday.com/articles/319041
Sağlığınızı, rahatlığınızı ve zamanınızı önemsiyoruz.
Seçkin tıp uzmanlarından (Tıp doktorları, cerrahlar ve akademisyenler) oluşan komitemiz sağlık durumunuzu görüşüp değerlendirerek size görüş sunarak en doğru tanı ve uygun tedavi için sizi yönlendirir.